Του
Γιάννη Κουζή*
Το πρόσφατο πακέτο μέτρων για τα εργασιακά, που εντάσσεται στο πλαίσιο των πολιτικών «στήριξης» της ελληνικής οικονομίας, αποτελεί ένα πρωτοφανές μπαράζ επιθέσεων απέναντι στην εργασία που με οδυνηρό τρόπο βιώνει ανατροπές και απορρυθμίσεις σε κεκτημένα δικαιώματα πολλών δεκαετιών σε όλο το φάσμα των ατομικών και συλλογικών εργασιακών σχέσεων
Η απορρύθμιση της αγοράς εργασίας στην Ελλάδα δεν αποτελεί καινούργια εξέλιξη. Συντελείται σταδιακά και μεθοδευμένα από το 1990 και για 2 δεκαετίες με απόλυτα συμπληρωματικές δικομματικές ρυθμίσεις. Όμως μέσα στο διάστημα των 2 τελευταίων μηνών επιχειρείται με βίαιο τρόπο, με αφορμή και άλλοθι την κρίση, η απόλυτη απορρύθμιση σε ό,τι είχε απομείνει και δεν είχε υιοθετηθεί από την ατζέντα των εργοδοτικών διεκδικήσεων, όπως αυτές διατυπώθηκαν είτε τυπικά, είτε άτυπα ήδη από τις αρχές του ’90. Με βάση την τελευταία επισήμανση είναι εξαιρετικά δυσχερής η ταυτότητα της πατρότητας των μέτρων όταν είναι γνωστές οι σχετικές πιέσεις ισχυρών οικονομικών κύκλων και στην Ελλάδα για την καταρχάς αποδόμηση της εργασίας στο δημόσιο, ως «άκαμπτης» εμπροσθοφυλακής δικαιωμάτων, για να μεθοδευθεί η γενικευμένη επίθεση, και με ακόμη μεγαλύτερο οίστρο, απέναντι στους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα.
Οι νόμοι 3833/10 (για τις περικοπές στο δημόσιο), 3845/10(μνημόνιο) και το νομοσχέδιο για το ασφαλιστικό αποτελούν μνημεία ακραίου νεοφιλελευθερισμού και κοινωνικής αναλγησίας. Την ίδια στιγμή ο πρόσφατος νόμος 3346 για την «εργασιακή ασφάλεια» αναπαράγει την υπάρχουσα ανασφάλεια με συνεχείς εκπτώσεις σε σχέση και με το αρχικό σχέδιο που κυοφορούνταν από τον προηγούμενο Οκτώβριο, όταν η κυβέρνηση επίμονα αρνούταν να συμπεριλάβει, σε μια περίοδο εντεινόμενης κρίσης, μέτρα για την προστασία από τις απολύσεις και για την πλέον διαδεδομένη μορφή εργασιακής ανασφάλειας, τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Λίγους μήνες αργότερα, βέβαια,στο πλαίσιο του μνημονίου τα δύο αυτά θέματα μας απασχολούν με εντελώς αντίθετο περιεχόμενο. Απελευθέρωση των ατομικών και ομαδικών απολύσεων, επέκταση και περαιτέρω διευκόλυνση της προσωρινής εργασίας. Να ήταν, άραγε, τόσο τυχαία, η επίμονη αυτή άρνηση , ήδη από τον Οκτώβριο του 2009, ώστε να εξαιρεθεί η βασικότερη θεματολογία για την εργασιακή ανασφάλεια σε ένα νομοθέτημα που διακηρύσσει την αντιμετώπισή της; Και έπειτα τι νόημα έχουν οι «εγγυήσεις για την ασφάλεια των εργαζομένων» όταν στα μέτρα του εργασιακού μεσαίωνα προστίθεται η πλήρης απορρύθμιση των συλλογικών συμβάσεων και του συστήματος διαμόρφωσης των μισθών και των βασικών όρων εργασίας με την κατάργηση της θεμελιώδους αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης υπέρ του εργαζομένου που συνοδεύεται από μια ακόμη πρακτική νόμιμης διάβρωσης του κατώτατου μισθού μέσω των συμβάσεων «μαθητείας» που αναπαράγουν και γενικεύουν την επαίσχυντη πρακτική των stages στον ιδιωτικό τομέα.
Οι πρακτικές αυτές της ακραίας ευελιξίας δεν αποτελούν ελληνική ιδιαιτερότητα αλλά συναντώνται, κυρίως διάσπαρτες, και στον υπόλοιπο ευρωπαϊκό χώρο. Στην Ελλάδα, και με τα τελευταία μέτρα συνυπάρχουν όλες πλέον οι ευέλικτες ρυθμίσεις σε μια προ πολλού απορρυθμισμένη αγορά εργασίας, με μισθούς ανεπαρκείς για την κάλυψη των αναγκών, ανεπαρκέστατους τους μηχανισμούς ελέγχου και σοβαρά ελλειμματικές τις υποδομές κοινωνικής προστασίας. Επιπλέον, τα μέτρα που λαμβάνονται απέχουν σε βιαιότητα από τα αντίστοιχα μέτρα που καταγράφονται πρόσφατα σε ευρωπαϊκές χώρες που βρίσκονται υπό τον δανεισμό του ΔΝΤ.
Είναι η Ελλάδα ένα πειραματόζωο για την Ευρώπη στην προοπτική της αμερικανοποίησης του ασφαλιστικού συστήματος και της κινεζοποίησης της αγοράς εργασίας; Όποια και να είναι η απάντηση, οι έλληνες «σοσιαλιστές» έδωσαν το στίγμα τους. Προσπαθούν να μας πείσουν ότι, σε περίοδο κρίσης, η μόνη διέξοδος είναι ο ακραίος νεοφιλελευθερισμός και η βάναυση επιβάρυνση της εργασίας αφού τα εργαλεία του είναι τα μόνα αποτελεσματικά για την διαχείριση και αντιμετώπισή της, ομολογώντας ανερυθρίαστα την υπεροχή του που καθιστά τη βαρβαρότητα ανάγκη.. Οσο για τον σοσιαλισμό, αυτός μπορεί να περιμένει .Και εκ του ασφαλούς. Άλλωστε, σε περιόδους ανάπτυξης και αυτός ο πάπας της ελληνικής συντήρησης, ο Καραμανλής ο πρεσβύτερος, κατηγορήθηκε, στα μέσα της δεκαετίας του ’70 για σοσιαλμανία…
* Ο Γ. Κουζής είναι αναπλ. καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Πηγή: εφημερίδα "Η εποχή".
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου