Οι πρώτες εκλογές μετά την πτώση της δικτατορίας έγιναν στις 17 Νοεμβρίου 1974. Ηταν η πρώτη φορά (η δεύτερη το 1989) που ο χώρος του ΚΚΕ, του ΚΚΕ εσ. και της ΕΔΑ κατεβαίνουν σαν «Ενωμένη Αριστερά» και συγκεντρώνουν 9,47%. Αποτέλεσμα κατώτερο των προσδοκιών για το πολιτικό φάσμα που είχε σηκώσει στις πλάτες του τον αντιδικτατορικό αγώνα και κουβαλούσε την αίγλη του ιστορικού παρελθόντος.
Περιοχές «προπύργια» της αριστεράς προτίμησαν σε μεγάλο ποσοστό να «πριμοδοτήσουν» τη Νέα Δημοκρατία του Κ. Καραμανλή, πειθόμενες από το σύνθημα «Καραμανλής ή τανκς». Για την ιστορία, στο ηγετικό σχήμα της «Ε.Α.» πρόεδρος της εκτελεστικής επιτροπής ήταν ο Η. Ηλιού και γραμματείς στο ΚΚΕ ο Χ. Φλωράκης και στο ΚΚΕ εσ. ο Μπ. Δρακόπουλος.
Τρία χρόνια μετά (20/11/77) η διάσπαση του 1968 αποτυπώνεται στην αυτοτελή κάθοδο του ΚΚΕ και στη συγκρότηση της Συμμαχίας Προοδευτικών και Αριστερών Δυνάμεων (ΕΔΑ, ΚΚΕ εσ., Πρωτοβουλία για Δημοκρατία και Σοσιαλισμό κ.ά.). Η κυριαρχία του ΚΚΕ καταγράφεται με τον πλέον παραστατικό τρόπο (9,36%) έναντι μόλις 2,72% της Συμμαχίας. Η «μάχη των συμβόλων» είχε μάλλον κριθεί υπέρ του Περισσού, και τέθηκαν οι βάσεις για την (όπως αποκλήθηκε από την αριστερά) «λεηλασία των ψηφοφόρων μας από το ΠΑΣΟΚ και τον Α. Παπανδρέου».
Οι εκλογές της 18ης Οκτωβρίου 1981 ήταν το «βατερλό» της αριστεράς. Ο στόχος του 17% που είχε θέσει το ΚΚΕ δεν επετεύχθη (10,93%), ενώ το ΚΚΕ εσ. έμεινε εκτός Βουλής, συγκεντρώνοντας μόλις 1,34%. Η πτωτική πορεία θα συνεχισθεί και στις εκλογές της 2ας Ιουνίου 1985. Το ΚΚΕ θα συγκεντρώσει 9,89%, ενώ το ΚΚΕ εσ. το 1,84%, μένοντας πάλι εκτός Βουλής.
Η 8η Απριλίου του 1989 θα μπορούσε να είναι η «άνοιξη της αριστεράς». Η δημιουργία του «Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου», δημιούργησε μεγάλες ελπίδες, αφού το ΠΑΣΟΚ εκείνη την περίοδο «βούλιαζε» υπό το βάρος σκανδάλων. Στις εκλογές (18/6/89) ο Συνασπισμός συγκέντρωσε 13,12%, το μεγαλύτερο μεταδικτατορικό ποσοστό της αριστεράς, για να πέσει στο 10,97% στις 5/11/89. Είχε προηγηθεί η αδυναμία να σχηματισθεί κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ-Συνασπισμού και ακολούθησε οικουμενική κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Ξ. Ζολώτα.
Για τους πρωταγωνιστές εκείνης της περιόδου, ίσως σε εκείνο το διάστημα να χάθηκε η μεγάλη ευκαιρία να πρωταγωνιστήσει η αριστερά στην Ελλάδα. «Ηταν λάθος το ότι προσπαθήσαμε να συμβιβάσουμε τα ασυμβίβαστα και ακόμα μεγαλύτερο ότι δεν τραβήξαμε το κάρο αλλά προσπαθήσαμε να ισορροπήσουμε σε ένα τεντωμένο σκοινί», λέει στέλεχος της αριστεράς που είχε τότε ενεργό συμμετοχή.
Στις 8/4/90 ο Συνασπσισμός συγκεντρώνει 10,28%. Η αποχώρηση του ΚΚΕ από τον ΣΥΝ (28 Ιουνίου 1990) βάζει οριστικό τέλος στο έστω και «μισό» ελληνικό πείραμα για τη συμμετοχή της αριστεράς στην εξουσία. Στις 10/10/93 το ΚΚΕ συγκεντρώνει 4,54% και ο ΣΥΝ δεν καταφέρνει να μπει στη Βουλή (2,94%). Για πρώτη φορά στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 1996 τα ποσοστά του ΚΚΕ και του ΣΥΝ εμφανίζονται «ισορροπημένα» (5,60%, 5,12% αντίστοιχα).
Στις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις η πλάστιγγα θα γέρνει καθαρά υπέρ του ΚΚΕ, επιτρέποντας στην ηγετική ομάδα του Περισσού να θεωρεί τον εαυτό της νικητή στον ιδιότυπο ελληνικό αριστερό εμφύλιο. Και μια παρατήρηση που έχει τη δική της αξία: Αν αθροιστούν τα εκλογικά αποτελέσματα των δύο κομμάτων, στο σύνολο των εκλογικών αναμετρήσεων δεν ξεπέρασαν ποτέ το εκλογικό ποσοστό του 1989. Με εξαίρεση τις εκλογές του 2007 (13,19%).
Πηγή εφημερίδα "Ελευθεροτυπία".
Σχόλιο: Βέβαια το άρθρο αυτό καλύπτει ένα μόνο κομμάτι της αριστεράς, αυτό δηλαδή που μπήκε ή "φλέρταρε" με την είσοδο στην βουλή. Το κομμάτι της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς δεν αναφέρεται. Στο μυαλό μου είναι όταν βρω χρόνο να κάνω μια συνολική ανασκόπηση της αριστεράς στην διάρκεια της μεταπολίτευσης. Παλιότερα είχα κάνει κάτι ανάλογο για δική μου ενημέρωση και πραγματικά είναι αξιοπρόσεκτος ο ρυθμός των διασπάσεων και των μεταβολών στο χώρο αυτό, κάτι που εν μέρει δικαιολογείται από τις παγκόσμιες εξελίξεις που φέρανε και μεταβολές στον τρόπο που ο καθένας έβλεπε την κοινωνία και την εξέλιξή της.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου